بررسی میزان مقاومت به سرب و اثر کلات کننده ها و تنظیم کننده های رشد گیاهی بر جذب و تجمع سرب در گیاه matthiola flavida

تحقیق حاضر با هدف بررسی میزان مقاومت به سرب و اثر کلات کننده ها و تنظیم کننده های رشد گیاهی بر جذب و تجمع سرب در گیاه matthiola flavida صورت گرفت. در بخش اول این پژوهش نمونه های گیاهی و بذر گونه گیاهی m. flavida روییده شده بر روی خاک های معدن سرب و روی منطقه ایرانکوه و همچنین خاک اطراف ریشه جمع آوری گردید و غلظت عناصر در نمونه های جمع آوری شده اندازه گیری شد. براساس نتایج بدست آمده، خاک منطقه معدنی ایرانکوه به میزان زیادی آلوده به فلزات سنگین سرب، روی و کادمیوم می باشد. همچنین بیشترین میزان سرب در نمونه های برگ و ریشه گیاه m. flavida جمع آوری شده به ترتیب 7600 و 2630 میکرو گرم بر گرم بود. در بخش دوم این پژوهش مقاومت و تجمع سرب، روی و کادمیوم در دو جمعیت گیاه m. flavida در قیاس با گونه های تجمع دهنده و مقاوم به سرب در شرایط هیدروپونیک مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از اثر غلظت های مختلف سرب در محیط هیدروپونیک بر روی دو جمعیت فلز دوست (منطقه ایرانکوه) و غیر فلز دوست (منطقه صفه) گیاه m. flavida و چهار جمعیت مختلف گیاه تجمع دهنده noccaea caerulescens و دو جمعیت گیاه مقاوم silene vulgaris نشان داد که افزایش غلظت سرب در محلول غذایی باعث کاهش وزن خشک گیاهان می شود و بین دو جمعیت گیاه m. flavida تفاوت معنی داری وجود ندارد. همچنین میزان مقاومت به سرب بر اساس اندازه گیری طول ریشه نشان داد که بیشترین مقاومت در جمعیت فلز دوست گیاه s. vulgaris وجود دارد و جمعیت های فلز دوست n. caerulescens و m. flavida مقاومت کمتری به سرب نسبت به جمعیت غیر فلز دوست گونه s. vulgaris دارند. بر اساس نتایج حاصل از اثر غلظت های مختلف سرب در شرایط هیدروپونیک، مشخص شد که در هر سه گونه مورد بررسی در این تحقیق، میزان سرب در ریشه با افزایش غلظت تیمار سرب در محلول غذایی افزایش می یابد. همچنین غلظت سرب در ریشه نیز بیشتر از بخش هوایی است. بیشترین غلظت سرب در تیمار 25 میکرو مولار سرب در ریشه جمعیت فلز دوست گیاه m. flavida مشاهد شد. بر اساس نتایج حاصل از کشت هیدروپونیک مشخص شد که بیش تجمع دهندگی سرب (غلظت بالاتر از 1000 میکروگرم بر گرم وزن خشک برگ) اختصاصاً در جمعیت فلز دوست گیاه s. vulgaris و جمعیت فلز دوست cma گیاه n. caerulescens دیده می شود.در بخش بعدی این پژوهش اثر متقابل سرب و کلسیم در شرایط هیدروپونیک در گیاه m. flavida بررسی شد. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت کلسیم در محلول غذایی ، میزان جذب و تجمع سرب در ریشه کاهش و میزان سرب در بخش هوایی افزایش می یابد. در بخش بعدی این پژوهش اثر کلات کنندگیedds و سیترات بر جذب و تجمع سرب در گیاه m. flavida در شرایط هیدروپونیک مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از اضافه کردن سیترات و edds نشان داد که وقتی همه سرب به فرم کلاته شده در آمده باشد و غلظت کمپلکس سرب-کلاتور هم کم باشد گیاه m. flavida به سختی سرب را از محلول جذب می کند.